Model Eddiego Obenga

Współczesny świat charakteryzuje się coraz większą zmiennością i niepewnością. W odpowiedzi na te wyzwania Eddie Obeng opracował model, który pomaga dopasować podejście do sytuacji. Zamiast podążać za modą i stosować wszędzie Agile lub być w opozycji i twardo twierdzić, że to waterfall jest najlepszy, warto być elastycznym i wybrać metodę w zależności od stopnia niepewności dotyczącego celu i sposobu jego osiągnięcia. Model Obenga wyróżnia cztery typy projektów: mgła, kręcenie filmu, poszukiwanie oraz schematyczny, każdy z nich wymaga innej strategii działania i stylu przywództwa.

Źródło: Obeng, E. (1994) „The Project Leader’s Secret Handbook” Financial Times, Prentice Hall

Mgła (ang. fog) – nie wiemy CO zrobić ani JAK to osiągnąć

Jednym z największych wyzwań jest sytuacja, w której zarówno cel, jak i sposób jego realizacji są nieznane, wg Obenga mgła. To obszar dużej złożoności i niepewności. Zgodnie z modelem Cynefin Snowdena, który może być ci znany, w takich przypadkach najlepiej sprawdzi się podejście eksperymentalne: sonduj – odczuj – reaguj.

W praktyce oznacza to zastosowanie zwinnych metod, takich jak Scrum czy Lean Startup. Dzięki iteracyjnemu i inkrementalnemu podejściu możliwe jest stopniowe testowanie hipotez i dostosowywanie strategii w miarę zdobywania nowych informacji.

Czy zdarzyło ci się kiedyś zagubić we mgle? Co się stało? Jak się wtedy czułeś? Co zrobiłeś? Co zrobiłbyś inaczej, gdyby sytuacja się powtórzyła?
Niedawno miałam przyjemność (choć przyjemne to raczej nie było) doświadczyć takiej sytuacji. Jak zwykle około północy wyszłam z psem sąsiadów. Każdego wieczoru pokonujemy tę samą trasę z tymi samymi rytuałami. Prowadzę Borę na smyczy, a gdy dochodzimy do lasu, puszczam ją wolno, a sama maszeruję z kijami. Idziemy ścieżką wzdłuż pól i lasu, a następnie wracamy tą samą drogą. Kiedyś wchodziłyśmy w głąb, jednak, gdy odkryłam, że żerują tam dziki, to nie chcąc im przeszkadzać, te tereny omijamy.

Tej nocy było jednak inaczej.

Mgła ograniczała widoczność do jednego metra. Ponieważ często tamtędy chodzę, nie przyszło mi do głowy, że może zrobić się niebezpiecznie. Dodatkowo, z mamą przez telefon gadałam i zupełnie się nie zorientowałam, jak zboczyłam do lasu, aż do momentu, kiedy po obu stronach zobaczyłam drzewa. W pierwszym momencie spanikowałam, gdyż nie dowierzałam, że w tak krótkim czasie i na tak znanej trasie mogę się zgubić, więc ruszyłam w ciemno. Po chwili jednak zwolniłam, aby poszukać czegoś znajomego, do czego będę mogła się odnieść. Niestety nie było. Grunt pod nogami był zupełnie inny, a łąka nie ta, którą znałam z regularnych spacerów. Przyjęłam więc kierunek „na lampy” i małymi krokami dotarłam do ogrodzonego pastwiska i gospodarstwa. Włączyłam GPS, który wskazał 4 km do domu utwardzonymi drogami – ulicą, której nazwy nie kojarzyłam. Wiedziałam, że na (po kaszubsku na szago), przez pole, będzie dużo bliżej, jednak ze względu na ograniczoną widoczność, nie chciałam ryzykować. Jeszcze tylko brakowało psa, który bardziej niż oczu, używa węchu. Wiedziałam, że wróci do domu znaną mu drogą i na dodatek dużo wcześniej niż ja. Takiego scenariusza jednak nie akceptowałam, gdyż był to pies sąsiadów i do tego pierwsza w nocy. Cofnęłam się więc i zawołałam. Na szczęście w nieszczęściu, Bora mnie usłyszała, więc wróciłyśmy razem utwardzoną drogą, przy okazji poznając nowe okolice.

Jaki jest morał z tej historii? Prosta sytuacja w każdej chwili może się skomplikować, a my musimy wiedzieć jak postępować i umiejętnie się dostosować. W opisanym przypadku, schematyczne podejście zamieniłam na zwinne. Co zrobiłabym inaczej? Nie pchała się do lasu w mgle, a gdybym już musiała, to bym przez telefon nie gadała, tylko skupiła się na trasie – zgodnie z modelem Obenga: jeden krok w danym czasie.

Przykład biznesowy: Startup technologiczny pracujący nad nową aplikacją bazującą na sztucznej inteligencji. Zespół nie wie dokładnie, jakie funkcjonalności będą kluczowe dla użytkowników ani jaka będzie najlepsza architektura systemu. W tym przypadku sprawdzi się metoda prób i błędów, szybkie testowanie MVP (Minimum Viable Product) i elastyczne dostosowywanie produktu do potrzeb rynku.

Kręcenie filmu (ang. making a movie) – wiemy JAK, ale nie wiemy CO

Czasami organizacja posiada umiejętności i zasoby techniczne, ale nie ma sprecyzowanego celu. To sytuacja, w której kluczowe jest poszukiwanie innowacji i eksploracja możliwości. Tutaj przywództwo powinno koncentrować się na inspirowaniu zespołu i otwartości na nowe pomysły.

Przykład: Zespół badawczo-rozwojowy w firmie farmaceutycznej, który ma za zadanie stworzyć nowy lek, ale nie ma jeszcze określonego obszaru terapeutycznego. Dzięki swoim kompetencjom może eksplorować różne kierunki, testować nowe substancje czynne i analizować wyniki badań, by znaleźć najbardziej obiecujący kierunek.

Poszukiwanie (ang. quest) – wiemy CO, ale nie wiemy JAK

W tej sytuacji mamy jasno określony cel, ale nie znamy drogi do jego osiągnięcia. W takim przypadku kluczowe jest eksplorowanie różnych metod i iteracyjne podejście do rozwiązywania problemów.

Przykład: Firma chce zwiększyć sprzedaż swoich produktów o 50% w ciągu roku, ale nie wie, jak to osiągnąć. Może eksperymentować z różnymi strategiami marketingowymi, testować nowe kanały dystrybucji, analizować dane dotyczące klientów i optymalizować kampanie reklamowe w oparciu o uzyskane wyniki.

Schematyczny (ang. paint by numbers) – wiemy CO i JAK

W przypadku projektów o niskim stopniu innowacyjności i przewidywalnym przebiegu, najlepsze jest stosowanie ugruntowanych najlepszych praktyk. Model Cynefin Snowdena sugeruje tutaj podejście: odczuj – klasyfikuj – reaguj.

Przykład: Budowa nowego centrum handlowego przez firmę deweloperską. Proces jest dobrze znany i istnieją sprawdzone metody realizacji tego rodzaju projektów. Najważniejsze jest tutaj efektywne zarządzanie zasobami, harmonogramem i kosztami.

Nasze priorytety zależą od charakteru projektu.

Źródło: Obeng, E. (1994) „The Project Leader’s Secret Handbook” Financial Times, Prentice Hall

Podsumowanie

Zanim wybierzesz podejście, przeanalizuj, czy w danym przypadku masz do czynienia z dużą niepewnością, czy raczej ze sprawdzonymi rozwiązaniami. Odpowiedni wybór strategii zarządzania pozwoli zwiększyć skuteczność realizacji projektu i ograniczyć ryzyko niepowodzenia.

W dynamicznie zmieniającym się świecie elastyczność i umiejętność dostosowania się do sytuacji stają się kluczowymi kompetencjami. Dzięki modelowi Obenga można lepiej zrozumieć charakter wyzwań, przed którymi stoimy, i efektywniej nimi zarządzać.

Jeśli zainteresował cię temat i masz ochotę na więcej, zapraszamy na nasze warsztaty i kursy, podczas których Model Obenga szczegółowo omawiamy.

Przygotuj się do certyfikacji CAPM®

Jeżeli jesteś początkującym kierownikiem projektu lub chcesz podnieść swoje kwalifikacje dołącz do naszego najbliższego kursu PMI® Authorized Certified Associate in Project Management (CAPM)® Exam Prep Course..

Przygotuj się do certyfikacji PMP®

Jeżeli masz już większe doświadczenie w zarządzaniu projektami zapisz się na najbliższy kurs PMI® Authorized PMP® Exam Prep Course i otrzymaj warsztat Agile w praktyce gratis.

Przeprowadź udaną transformację

Zapraszamy na studia Transition Manager Academy oparte na PMI Talent Triangle®! To wyjątkowa okazja, aby nauczyć się, jak efektywnie prowadzić złożone projekty i programy, jednocześnie przechodząc przez osobistą transformację. Dołącz do nas i zyskaj umiejętności, które wyniosą Twoją karierę na wyższy poziom!