Pięć dysfunkcji pracy zespołowej
To nie finanse, ani strategia, ani technologia, ale właśnie praca zespołowa jest decydującym czynnikiem przewagi konkurencyjnej – zarówno dlatego, że jest tak potężna i wszechmocna, jak i dlatego, że występuje tak rzadko. ~Patrick Lencioni
Praca zespołowa jest kluczowym elementem funkcjonowania każdej organizacji. Jednak nie wszystkie zespoły działają efektywnie. Patrick Lencioni w swojej książce „Pięć dysfunkcji pracy zespołowej” zidentyfikował pięć kluczowych dysfunkcji, które mogą prowadzić do niskiej efektywności zespołów. W artykule omówimy te dysfunkcje, podając konkretne przykłady, oraz zaprezentujemy, jak efektywny zespół powinien funkcjonować.
Dysfunkcja 1: Brak wzajemnego zaufania
Zaufanie jest fundamentem każdej współpracującej grupy. Bez niego członkowie zespołu ukrywają swoje słabości i błędy, co prowadzi do braku otwartości. Na przykład, w firmie IT, zespół programistów może unikać zgłaszania błędów w kodzie, obawiając się negatywnej reakcji kolegów. To prowadzi do kumulacji trudności, które mogłyby być szybko rozwiązane, gdyby istniało zaufanie. Członkowie zespołu powinni być w stanie otwarcie mówić o swoich pomyłkach i prosić o pomoc, co sprzyja rozwiązywaniu problemów i wzajemnemu wsparciu.
Dysfunkcja 2: Strach przed konfliktem
Brak zaufania prowadzi do strachu przed konfliktem. Członkowie zespołu unikają konfrontacji, co skutkuje powierzchownym potakiwaniem i ignorowaniem problemów. Na przykład w firmie marketingowej, zespół odpowiedzialny za kampanię reklamową może unikać dyskusji na temat nieefektywnych strategii, obawiając się tarcia. W rezultacie kampania może nie osiągnąć zamierzonych celów. Konstruktywny konflikt jest niezbędny do wypracowania najlepszych rozwiązań i uniknięcia poważniejszych problemów w przyszłości.
Dysfunkcja 3: Brak zaangażowania
Obawa przed konfliktem i bierna akceptacja narzuconych warunków współpracy skutkują brakiem zaangażowania. Przykładem może być zespół sprzedaży, który nie angażuje się w opracowywanie nowych strategii sprzedażowych, ponieważ nie czuje, że jego opinie są ważne. Choć oficjalnie członkowie takiego zespołu okazują chęć do pracy, ich zaangażowanie jest minimalne, co wpływa na wyniki sprzedaży. Efektywny zespół angażuje się w proces podejmowania decyzji, co buduje poczucie odpowiedzialności za wynik.
Dysfunkcja 4: Unikanie odpowiedzialności
Brak zaangażowania prowadzi do unikania odpowiedzialności. Członkowie zespołu nie widzą celu swoich działań i nie motywują się nawzajem. Na przykład w zespole projektowym, gdy nie ma jasnych ról i odpowiedzialności, członkowie mogą unikać brania odpowiedzialności za błędy, zrzucając winę na innych. To może prowadzić do braku rozwiązywania problemów i stagnacji w projekcie. Efektywne zespoły mają jasno określone role i standardy, a każdy członek bierze odpowiedzialność za swoje działania i wyniki.
Dysfunkcja 5: Brak dbałości o wyniki
Brak identyfikacji i poczucia odpowiedzialności za wspólne cele prowadzi do kierowania się własnymi interesami. Przykładem może być zespół w firmie produkcyjnej, gdzie każdy dział skupia się na własnych celach, ignorując cele całej organizacji. W rezultacie firma nie osiąga zamierzonych wyników, a zespół nie rozwija się. Efektywne zespoły koncentrują się na wspólnych celach i mierzą sukces poprzez wyniki całej grupy.
Jak funkcjonuje efektywny zespół?
Efektywny zespół opiera się na zaufaniu, które pozwala członkom otwarcie dyskutować o swoich słabościach, błędach i obawach. Takie środowisko sprzyja konstruktywnym dyskusjom na temat kluczowych kwestii, co prowadzi do lepszych decyzji i rozwiązań. Członkowie efektywnych zespołów nie boją się wyrażać swoich opinii i kwestionować punktów widzenia innych, co buduje zaangażowanie i poczucie odpowiedzialności za podejmowane decyzje.
W efektywnym zespole odpowiedzialność za wyniki dotyczy nie tylko lidera, lecz wszystkich członków. Wszyscy angażują się w proces podejmowania decyzji i są gotowi wymagać tego samego od innych. Odkładając na bok indywidualne priorytety, koncentrują się na wspólnym celu, jakim jest sukces zespołowy.
Jednym z narzędzi, które pomaga w definiowaniu celów i dbaniu o wyniki, są OKR (Objectives and Key Results). Dzięki temu narzędziu zespół może jasno określić, co chce osiągnąć, i mierzyć postępy w realizacji tych celów. Wspólne definiowanie celów buduje zaangażowanie i odpowiedzialność, a regularne monitorowanie wyników pozwala na szybkie reagowanie na problemy i dostosowywanie strategii.
Podsumowując, pięć dysfunkcji pracy zespołowej opisanych przez Patricka Lencioniego pokazuje, jak brak zaufania, strach przed konfliktem, brak zaangażowania, unikanie odpowiedzialności i brak dbałości o wyniki mogą prowadzić do niskiej efektywności zespołów. Zrozumienie tych dysfunkcji i praca nad ich eliminacją jest kluczowa dla budowania efektywnych i produktywnych zespołów.
Zapraszamy do naszego Narzędziownika, w którym znajdziesz interaktywne ćwiczenie „5 dysfunkcji zespołu”, które pomoże ci w ocenie dysfunkcji w twoim zespole. Dostęp do niego otrzymasz po zapisaniu się na newsletter AgilePMO.
Już we wrześniu startujemy z kolejną edycją Agile Leadership Mastery – programu, którego celem jest wzmocnienie kompetencji przywódczych, aby sprawnie poruszać się z w ciągle zmieniającym się świecie VUCA.
A w październiku zapraszamy na studia podyplomowe Transition Manager Academy , które współtworzymy razem z Akademią Leona Koźmińskiego. Rekrutacja trwa do 15 września.
Zapisz się na AgilePMOwy newsletter. Co tydzień otrzymasz od nas list, a w nim artykuły warte przeczytania, narzędzia do pracy z zespołami, wskazówki i ciekawostki odnośnie zarządzania projektami.