Wszechstronne Przywództwo, czyli co?
W ostatnim czasie miałam okazję uczestniczyć w inspiracyjnym wykładzie „Model Wszechstronnego Przywództwa – remedium na trudne czasy. Inspiracje i autodiagnoza”, który wygłosili Witold Gotowski oraz Aleksandra Friedel przy wsparciu Jacka Santorskiego.
Webinar ten rozpoczął kolejny kamień milowy w rozwoju, tym razem mojego osobistego potencjału przywódczego. Już za trzy tygodnie rozpoczynam udział w Akademii Psychologii Przywództwa (APP), studium dla top managerów, którego celem jest pogłębianie kompetencji przywódczych, wzmacnianie autorytetu i pracę nad sobą w roli lidera. APP to autorski projekt Jacka Santorskiego – wybitnego psychologa społecznego i jednego z pionierów psychologii biznesu w Polsce.
Jacek Santorski, który długo szukał „modelu przywództwa, który pozwala przejść i w relacjach z pracownikami, i strategii, od modelu „folwarcznego” w stronę coraz bardziej partnerskiego i otwartego” w rozmowie z Bussiness Insider mówi o liderach „open-minded”, czyli integrujących pozorne przeciwieństwa. Model przywództwa, który spełnił jego oczekiwania to przywództwo wszechstronne (ang. versatile leadership), który „rozpatruje działania lidera czy zarządu w kategoriach rozpiętych skrzydeł: jedna para skrzydeł jest zarządcza, pomiędzy strategicznym i operacyjnym podejściem, druga –przywódcza – pomiędzy byciem forsującym i angażującym. Charakterystyczne dla tego podejścia jest to, że każdy z czterech biegunów może być niedoinwestowany, a wtedy potencjalnie dopełniający i przeciwstawny biegun jest zazwyczaj w pewien sposób “przegięty””.
Autorami koncepcji przywództwa wszechstronnego są Bob Kaplan i Rob Kaiser, którzy odkryli, że kompetencje lidera można opisać parami umiejętności, które się dopełniają jak yin i yang. Dwie najważniejsze pary to: przywództwo strategiczne versus operacyjne oraz przywództwo angażujące (ang. enabling) versus forsujące (ang. forceful).
Jak wykazało badanie, w praktyce liderzy najczęściej wykorzystują jedną ze stron bardziej niż drugą, co prowadzi do utraty równowagi, a to w konsekwencji do spadku efektywności. W związku z tym postawili sobie za cel pomóc menedżerom w odzyskiwaniu równowagi – biznesowego yin i yang tworząc model „versatile leadership”.
Spróbuję w kilku zdaniach przybliżyć wam charakterystykę poszczególnych stylów wszechstronnego przywództwa oraz przedstawić definicję wszechstronności.
Wszechstronność
Wg. różnych źródeł możemy określić wszechstronność jako umiejętność odczytywania i odpowiadania na zmieniające się warunki oraz zdolność do swobodnego używania dawnych stylów bez ograniczeń wynikających z preferencji na rzecz któregoś z nich i bez uprzedzeń wobec innego.
Mnie się podoba definicja wszechstronności, którą podczas webinarium podzielił się z nami Witold Gotowski: umiejętność żonglowania różnymi stylami.
Lider na scenie zewnętrznej:
Lider strategiczny rozwija organizację w dłuższym horyzoncie, nadaje kierunek oraz nastawiony jest na innowacje.
Lider operacyjny jest dobrze zorganizowany oraz skupia się na realizacji i wydajności.
Lider forsujący przejmuje dowodzenie, informuje oraz wymaga i popycha współpracowników do działania.
Lider angażujący wzmacnia, słucha i wspiera.
Lider na scenie wewnętrznej:
Lider strategiczny to wizjoner, który potrzebuje pozostawić po sobie ślad, a jego obawą jest utrata możliwości.
Lider operacyjny to perfekcyjny ekspert, który obawia się popełnienia błędu.
Lider forsujący to silna osobowość, bohater który potrzebuje kontroli i obawia się słabości.
Lider angażujący wspiera i umacnia, potrzebuje relacji, a obawia się odrzucenia.
To który styl jest najlepszy?
Nie ma gorszego, ani lepszego – one się uzupełniają i wszystkie są potrzebne liderowi, gdyż występuje duża korelacja między wszechstronnością, a efektywnością. Świadomość naszych mocnych stron pomaga nam poświęcać odpowiednią ilość czasu na związane z poszczególnymi stylami aktywności, a refleksja pomoże nam zobaczyć, gdzie przeginamy, a gdzie nie doinwestowaliśmy.
W najbliższym czasie podczas zajęć w ramach APP, będę miała okazję użyć narzędzia LVI 360®, które odkryje, jaki styl przywództwa najczęściej stosuję. Mam też pewne podejrzenia, że jako wizjonerka mogę nadużywać stylu strategicznego, a za mało uwagi poświęcać na działania operacyjne. Choć z drugiej strony, 25 lat w project managemencie nauczyło mnie wiele – jestem dobrze zorganizowana i dowożę do celu, więc tym bardziej jestem ciekawa wyniku badania. Nie omieszkam was o nim i o innych ciekawych wnioskach i nowinkach poinformować.
Według Jacka Santorskiego model Wszechstronnego Przywództwa pasuje do dzisiejszej turbulentnej rzeczywistości i ja się z nim w 100% zgadzam.
Wykorzystanie przeciwstawnych stylów
Na koniec chciałabym zachęcić was do przeczytania artykułu opisującego historię katastrofy i akcji ratowniczej w kopalni miedzi i złota w San José w Chile, która po 70 dniach zakończyła się uratowaniem 33 górników. Wyzwania, z którymi zmierzyło się kierownictwo zespołu ratowniczego w San José, przypominają te, z jakimi często spotykają się kierownicy wyższego szczebla w dzisiejszym niestabilnym środowisku biznesowym.
Przykład ten dobrze opisuje jak można połączyć dwa przeciwstawne style: forsujący i angażujący w skomplikowanych i szybko zmieniających się warunkach. Aby sprostać tym sprzecznym wymaganiom, lider akcji musiał na przemian kierować działaniami i umożliwiać innowacje. Czasami był zdecydowany – wydawał polecenia i stanowczo zamykał dyskusję. Innym razem tworzył przestrzeń dla nowych pomysłów, zachęcał do sprzeciwu, zadawania pytań oraz promował eksperymentowanie.
Opisaną w artykule historię szczegółowo omawiamy podczas naszych warsztatów i programów. Serdecznie zapraszamy do dołączenie do kolejnej edycji rocznego programu Transition Manager Academy lub wersji warsztatowej prowadzonej online na platformie Zoom – Agile Leadership Navigator.
Dodatkowe materiały
Zapisz się na AgilePMOwy newsletter. Co tydzień otrzymasz od nas list, a w nim artykuły warte przeczytania, narzędzia do pracy z zespołami, wskazówki i ciekawostki odnośnie zarządzania projektami.