Jak podchodzę do konfliktu?
Konflikt jest nieodłączną częścią naszego życia, zarówno w pracy, jak i w relacjach osobistych. Niezależnie od tego, jak bardzo staramy się unikać nieporozumień, konflikty pojawiają się, ponieważ każdy z nas ma inne potrzeby, wartości, przekonania i oczekiwania. Ale jak radzić sobie z konfliktami w sposób konstruktywny? Co możemy z nich wynieść i jak zastosować odpowiednie strategie, aby osiągnąć najlepsze rezultaty?
Refleksja nad ostatnim konfliktem
Kiedy myślę o ostatnim konflikcie, w którym uczestniczyłam, zastanawiam się, jaka była moja reakcja i strategia. Czy starałam się zaspokoić własne potrzeby, czy raczej skupiłam się na potrzebach innych osób zaangażowanych w sytuację? Zazwyczaj pierwszym krokiem, który podejmuję, jest próba zrozumienia, dlaczego konflikt w ogóle się pojawił.
Kluczowym pytaniem, jakie sobie zadaję, jest: czy rzeczywiście rozumiałam punkt widzenia drugiej osoby? Czy zamiast słuchać i analizować jej argumenty, byłam zbyt zajęta obroną swojego stanowiska? Zdarza się, że dopiero po czasie dochodzę do wniosku, że mogłam lepiej zrozumieć intencje i potrzeby drugiej strony.
Czego uczą nas konflikty?
Z każdego konfliktu możemy wyciągnąć wartościową lekcję. Dla mnie najważniejsze pytania, które sobie zadaję to:
- Czego nauczyłam się o sobie i o drugiej osobie?
- Jakie emocje towarzyszyły mi przed i po rozwiązaniu konfliktu?
Konflikty są jak lustro, które pokazuje nasze słabości, ale także siłę, którą możemy wykorzystać do poprawy relacji. Nierzadko to właśnie te trudne chwile uczą nas empatii, cierpliwości i umiejętności negocjacyjnych.
Emocje w procesie rozwiązywania konfliktu
Przed rozwiązaniem konfliktu często towarzyszą emocje takie jak złość, frustracja czy niepokój. Zwykle wynika to z poczucia zagrożenia — w końcu nasz punkt widzenia jest częścią naszej tożsamości. Kiedy ktoś go kwestionuje, czujemy się atakowani. Jednak po znalezieniu rozwiązania, zwłaszcza gdy jest ono korzystne dla obu stron, odczuwamy ulgę, a nawet satysfakcję. Zrozumienie, że konflikt może prowadzić do lepszego zrozumienia i umocnienia relacji, przynosi pozytywne emocje.
Strategie radzenia sobie z konfliktem
Nie ma jednej uniwersalnej metody rozwiązywania konfliktów, dlatego warto znać różne podejścia i stosować je w zależności od sytuacji. Kluczem do skutecznego zarządzania konfliktami jest też zrozumienie własnego naturalnego stylu rozwiązywania konfliktu. Test Thomasa Kilmana, który analizuje dwie cechy: asertywność i kooperatywność, pomoże nam go poznać.
- Asertywność to pewność siebie i dążenie do swoich celów bez ulegania presji. Osoby asertywne nie boją się wyrażać swoich opinii, ale robią to bez agresji.
- Kooperatywność oznacza zdolność do współpracy z innymi, nawet jeśli oznacza to rezygnację z natychmiastowych korzyści na rzecz długoterminowych relacji.
-
Unikanie (Loose-Loose)
Niska kooperatywność i niska asertywność przyczyniają się do występowania reakcji unikania. To strategia, która polega na odkładaniu konfliktu na później lub całkowitym jego unikaniu. Sprawdza się, gdy problem nie jest kluczowy lub gdy emocje są zbyt silne, aby rozmawiać konstruktywnie. Unikanie może być również użyteczne, gdy potrzebujemy więcej czasu na zebranie informacji.
-
Akomodacja/Dostosowanie się (Loose-Loose)
Niska asertywność i wysoka kooperatywność przyczyniają się do występowania reakcji akomodacyjnych. Polega na dostosowaniu się do potrzeb drugiej osoby. Zastosuj tę strategię, gdy zależy ci na budowaniu długotrwałych relacji lub gdy uznasz, że druga strona ma lepsze argumenty. Akomodacja jest także użyteczna, gdy priorytetem jest harmonia w zespole.
-
Kompromis (Loose-Loose lub Win-Loose)
Średnia asertywność i średnia kooperatywność przyczyniają się do występowania reakcji kompromisowych. Często wybierany w sytuacjach, gdy czas jest ograniczony, a strony muszą szybko dojść do porozumienia. Kompromis oznacza, że obie strony muszą zrezygnować z części swoich oczekiwań. To skuteczne, gdy ważniejsze jest osiągnięcie pewnego porozumienia niż dążenie do idealnego rozwiązania.
-
Rywalizacja (Win-Loose)
Wysoka asertywność i niska kooperatywność przyczyniają się do występowania reakcji rywalizacyjnych. Jest stosowana, gdy trzeba szybko podjąć decyzje lub gdy sytuacja wymaga twardego stanowiska. Może być skuteczna w kryzysach, ale niesie ryzyko zniszczenia relacji. Ta strategia jest przydatna, gdy jesteśmy pewni swojej racji i nie ma miejsca na kompromis.
- Współdziałanie (Win-Win)
Wysoka asertywność i wysoka kooperatywność przyczyniają się do występowania reakcji współdziałania. To najbardziej konstruktywne podejście, gdy zależy nam na długoterminowym porozumieniu. Polega na wspólnym poszukiwaniu rozwiązania, które zadowoli obie strony. Współdziałanie wymaga jednak czasu, otwartości i gotowości do kompromisów.
Podsumowanie: Konflikt jako szansa
Konflikt, choć bywa trudny i nieprzyjemny, może przynieść korzyści. Może stać się impulsem do zmiany, lepszego zrozumienia drugiej osoby, a także do rozwoju osobistego. Kluczem jest wybór odpowiedniej strategii i świadome zarządzanie emocjami.
Zamiast unikać konfliktów, warto podejść do nich z otwartością. Kiedy zrozumiemy, że konflikt nie musi oznaczać porażki, ale może być początkiem konstruktywnej zmiany, możemy zyskać nie tylko lepsze relacje, ale także wewnętrzny spokój.
Przygotuj się do certyfikacji CAPM®
Jeżeli jesteś początkującym kierownikiem projektu lub chcesz podnieść swoje kwalifikacje dołącz do naszego najbliższego kursu PMI® Authorized Certified Associate in Project Management (CAPM)® Exam Prep Course..
Przygotuj się do certyfikacji PMP®
Jeżeli masz już większe doświadczenie w zarządzaniu projektami zapisz się na najbliższy kurs PMI® Authorized PMP® Exam Prep Course i otrzymaj warsztat Agile w praktyce gratis.
Dodatkowe materiały
Zapisz się na AgilePMOwy newsletter. Co tydzień otrzymasz od nas list, a w nim artykuły warte przeczytania, narzędzia do pracy z zespołami, wskazówki i ciekawostki odnośnie zarządzania projektami.