Jak zapewnić psychologiczne bezpieczeństwo w (zwinnym) zespole?

Bezpieczeństwo psychologiczne to przekonanie, że nie zostaniemy ukarani lub upokorzeni za zadawanie pytań, zgłaszanie pomysłów, wyrażanie obaw lub przyznawanie się do błędów. Jest to krytyczny aspekt zwinnego zespołu – warunek konieczny do stworzenia środowiska zaufania, współpracy i otwartej komunikacji, w którym członkowie zespołu czują się swobodnie podejmując ryzyko, dzieląc się pomysłami czy będąc bezbronnymi.

Bezpieczeństwo psychologiczne idzie w parze z różnorodnością, która polega na uznaniu, że każdy jest wyjątkowy i może wnieść wartość dodaną na różne sposoby. Unikalność osobista obejmuje rasę, płeć, orientację seksualną, sprawność, zdolności fizyczne, status, przekonania religijne, polityczne i inne. Różnorodność umożliwia większą innowacyjność. Im bardziej różnorodny jest nasz zespół, tym lepsze będą nasze pomysły oraz rezultaty i tym więcej będziemy się od siebie uczyć.

Bezpieczeństwo psychologiczne to warunek psychospołeczny, wymagany dla zespołów projektowych, które dostarczają nadzwyczajne rezultaty. Oznacza to, że tam gdzie jest psychologiczne bezpieczeństwo, członkowie zespołu czują się komfortowo będąc sobą w pracy. Zdrowe środowisko pracy charakteryzuje się różnorodnością, jest zbudowane na zaufaniu i wzajemnym szacunku oraz zapewnia etyczne podejmowanie decyzji.

Istnieje kilka strategii, które pozwalają nam pielęgnować bezpieczeństwo psychologiczne i różnorodność w (zwinnym) zespole.

Poznaj siebie

Rozwijaj samoświadomość.

Samoświadomość to umiejętność bycia świadomym swoich myśli, emocji i wartości z chwili na chwilę. Dzięki samoświadomości możemy prowadzić siebie z autentycznością i integralnością – a z kolei lepiej prowadzić innych i nasze organizacje.

Źródło: Self-Awareness Can Help Leaders More Than an MBA Can

Spisywanie swoich historii to sposób na doskonalenie siebie poprzez refleksję. Ta prosta, codzienna czynność poprawi komunikację, rozwinie samoświadomość i wzmocni pewność siebie. Przykładowy szablon dziennika znajduje się w naszym Narzędziowniku. Otrzymasz do niego dostęp po zapisaniu się na nasz cotygodniowy newsletter.

Świeć przykładem

Modeluj zachowania, które chcesz wzmacniać.

Liderzy i menedżerowie mogą modelować zachowania, które chcą widzieć w zespole, takie jak okazywanie wrażliwości, przyznawanie się do błędów i aktywne słuchanie innych.

Okazuj szacunek

Stwórz środowisko sprzyjające integracji.

Każdy jest inny, ma różne doświadczenia i różne preferencje. Nikt z nas nie jest najmądrzejszą osobą w pokoju. Szanuj to, co inni ludzie wiedzą, a czego ty nie wiesz i uznaj, że mają inny, ważny punkt widzenia. Zachęcaj do różnorodności i zapewnij, aby każdy w zespole miał równe szanse wniesienia swojego wkładu. Pomoże to stworzyć poczucie przynależności i zmniejszy strach przed ostracyzmem za wypowiadanie się.

Bądź pokorny

Promuj nastawienie na rozwój.

Jest to klucz do wzmacniania nastawienia na rozwój i do bycia szanowanym. Zachęcaj członków zespołu do podejmowania ryzyka, eksperymentowania, ciągłego uczenia się oraz rozwoju. Dzięki czemu stworzysz środowisko, w którym członkowie zespołu mogą swobodnie popełniać błędy i podejmować ryzyko.

Bądź ciekawy

Zachęcaj do rozwijania ciekawości.

Praktykuj zachowania typu „nie wiem” i zadawaj pytania. Pomóż współpracownikom lepiej się poznać, aby mogli dowiedzieć się więcej o sobie. Więcej ciekawości i o tym jak ją rozwijać przeczytasz w artykule Ciekawość – wzmacniaj kulturę uczenia się i wzrostu, link znajdziesz w materiałach dodatkowych

Bądź etyczny i godny zaufania

Wzmacniaj zaufanie w zespole.

Ludzie będą czuli się bezpieczniej pracując i współdziałając z tobą, jeśli będą ci ufać. Budowanie zaufania wymaga czasu i szeregu działań, natomiast jedno działanie może je zniszczyć. Ważna jest rola lidera w budowaniu zaufania, który autentycznie demonstruje współzależność, wrażliwość, czyli podejmuje ryzyko utraty twarzy. Więcej o zaufaniu znajdziesz w artykule Nie trać czasu na kontrolę – zaufaj!, do którego link znajdziesz w materiałach dodatkowych.

Zaufanie jest jak pieniądze. Potrzeba wielu lat, aby je zyskać, a wystarczą minuty, żeby je stracić.
~ Jurgen Appelo, Management 3.0 Workout

Bądź transparentny

Zachęcaj do otwartej i szczerej komunikacji.

Wspieraj środowisko, w którym członkowie zespołu czują się komfortowo, dzieląc się swoimi myślami, opiniami i doświadczeniami bez obawy przed osądem. Można to osiągnąć poprzez wspólną terminologię: wspólną definicję „ukończonej” pracy (ang. definition of done), widoczność procesów i pracy oraz przejrzystość artefaktów takich jak rejestr produktu i sprintu czy przyrost.

Więcej o wspieraniu komunikacji, a w szczególności komunikacji w zespołach międzynarodowych piszemy w artykule Mapa kulturowa – narzędzie wspierające różnorodność, link w materiałach dodatkowych.

Zadbaj o bezpieczne popełnianie błędów

Świętuj porażki.

W świecie agile mówimy „fail fast”. Ala Shalloway radzi: „Zadbaj o bezpieczne popełnianie błędów, dzięki czemu szybko będziesz się uczył „. Chodzi o to, aby nie wahać się spróbować czegoś, nawet jeśli może się to nie udać. Należy jednak skupić się na tym, aby uczyć się bezpiecznie i szybko. „Bezpiecznie” odnosi się zarówno do bezpieczeństwa psychologicznego, jak i bezpieczeństwa naszej pracy. Celem jest wypróbowanie nowych sposobów pracy z oczekiwaniem, że zadziałają, jednocześnie będąc przygotowanym na wyciągnięcie wniosków z naszego eksperymentu, jeśli się nie powiedzie. Zachęcanie członków zespołu do dzielenia się swoimi porażkami i tym, czego się z nich nauczyli, pomaga normalizować błędy i zmniejsza strach przed karą.

Mierz poziom bezpieczeństwa

Sprawdzaj regularnie jaki jest poziom bezpieczeństwa psychologicznego w zespole. Poczucie bezpieczeństwa jest kruche i wymaga ciągłej pracy.
Dzięki zbudowaniu bezpieczeństwa psychologicznego, zespoły zwinne mogą stworzyć wspierające i współpracujące otoczenie, w którym członkowie zespołu czują się doceniani i są w stanie wykonywać swoją pracę najlepiej.

Praktyczne narzędzie Zmierz bezpieczeństwo psychologiczne w zespole znajdziesz w naszym Narzędziowniku.

Artykuł powstał na podstawie: Promise: Create Psychological Safety and Embrace Diversity

Zapisz się do naszego newslettera i otrzymaj dostęp do Narzędziownika w którym znajdziesz narzędzia potrzebne w pracy, między innymi ćwiczenie mierzące poziom bezpieczeństwa psychologicznego w zespole. A jeżeli chcesz poznać fundamenty pracy zespołowej zapraszamy na szkolenie PMI® Authorized PMP® Exam Prep Course.

Materiały dodatkowe