Ten wpis powstał z przemyśleń po warsztatach z przywództwa, zarówno moich jak i zaprzyjaźnionych trenerów, gdzie była duża presja na zestaw narzędzi i technik – prostych trików, które już po jednym szkoleniu pozwolą uczestnikom stać się skutecznymi liderami. Pomimo podejmowanych prób wyjaśnienia czym jest przywództwo, a czym nie jest i czym różni się od zarządzania muszę przyznać, że dość często odnosimy porażkę. Dlatego też postanowiłam o tym napisać.

Odkryj kim jesteś

Przywództwo dotyczy nas samych, kim jesteśmy, a odkrycie tego to długa droga, krok po kroku, pracy z sobą  i „przekazanie wiedzy” w tym zakresie w dwa dni jest niemożliwe. Na zajęciach można jedynie dać kilka wskazówek, pokazać kierunek, podać ćwiczenia i dodatkowe źródła oraz zachęcić uczestników, aby wyruszyli w drogę poznania siebie, odkrycia swojego naturalnego stylu i znalezienia swojego miejsca na ziemi. Bardzo często o tym mówię i tu jeszcze raz to podkreślę, skuteczność lidera to jego wiarygodność, czyli życie w zgodzie z wewnętrznym poczuciem słuszności. Ufamy ludziom, którzy, nie tylko mówią, ale przede wszystkim żyją wg. podstawowych zasad, takich jak  uczciwość, równość, sprawiedliwość, spójność wewnętrzna i prawość. Stephen R. Covey w książce „Zasady skutecznego przywództwa” określa te zasady „kompasem”, ponieważ to kompas zawsze wskazuje właściwą drogę. Twierdzi, a ja się pod tym podpisuję, że „Działanie jednostek jest bardziej efektywne, a organizacje silniejsze, jeśli kierują się sprawdzonymi regułami. Nie są to szybkie i proste sposoby rozwiązywania problemów, lecz raczej fundamentalny zbiór praw, które – konsekwentnie stosowane – przekształcają się w nawyki pozwalające na zasadnicze zmiany w działaniu zarówno jednostek, jak i organizacji”.

Zacznij od spisania zasad

Dlatego też zachęcam, aby każdy projekt, czy działanie każdego zespołu rozpocząć od spisania kontraktu (ang. team charter / team norms), czyli zasad, którymi będziemy się kierowali w danym zespole. Taki kontrakt to coś więcej niż zdefiniowanie kiedy się spotykamy, w jakich godzinach pracujemy i czy możemy jeść przy biurku. One oczywiście też mogą znaleźć się na liście, natomiast kontrakt jest na trudne czasy, więc warto zacząć od naszych wartości. Jednak one same mogą nie wystarczyć, gdyż są subiektywne i wewnętrzne, więc zachęcam, aby je opisać konkretnymi zachowaniami w formie zasad postępowania. „Zasady w przeciwieństwie do wartości są zewnętrzne i obiektywne. Działają w zgodzie z naturalnymi prawami bez względu na okoliczności.

Możemy ustalić swoje zasady lub w przypadku zwinnych (czytaj. współpracujących i adaptujących się) zespołów zaadoptować wartości, które zostały zapisane w Przewodniku po Scrum i wesprzeć je zasadami, które charakteryzują organizację współpracującą. Polecam metaforę drzewa, które rodzi owoce w postaci nadzwyczajnych wyników, odpowiedniej wartości biznesowej dostarczanej szybciej, zespołów, które mogą wszystko oraz przestrzeni do rozwoju indywidualnego i zespołowego. Więcej na ten temat w poprzednim poście, w którym znajduje się również link do nagrania.

Jak twierdzi Covey praca nad osobowością jest względnie łatwa natomiast trudno jest ‚ zmienić przyzwyczajenia, rozwinąć w sobie pozytywne cechy, nauczyć się podstawowej dyscypliny, dotrzymywać obietnic i przyrzeczeń, być odważnym lub szczerze brać pod uwagę uczucia i przekonania innych”.

„Cenić samego siebie i jednocześnie podporządkować się wyższym celom i zasadom stanowi istotę najpełniej rozumianego człowieczeństwa i fundament przywództwa”.  Stephen R. Covey

Cechy lidera

Na końcu w tabeli za PMBOK® Guide przedstawiłam różnicę pomiędzy zarządzaniem i przywództwem, a poniżej za Coveyem cechy liderów działających zgodnie z zasadami:

• ciągle zdobywają wiedzę,
• są gotowi służyć bliźnim,
• wysyłają pozytywną energię,
• wierzą w innych ludzi,
• zachowują harmonię w życiu,
• życie jest dla nich przygodą,
• są synergiczni,
• ćwiczą w celu samoodnowy.

Serdecznie zapraszam w podróż w kierunku autentycznego, świadomego przywództwa. Nie będzie ona łatwa, jednak na pewno uwalniająca i uszczęśliwiająca.

Menedżer vs Lider

Źródło: PMBOK® Guide edycja 6, str. 64